پرداختن قیمتی گزاف برای جواهر، وقتی که بدل های شبیه سازی شده آن می تواند عیناً شبیه نمونه اصلی دیده و احساس شوند به نظر کاری غیر منطقی می رسد. از این حیث «کوبیک زیرکونیا» در میان تمامی بدل های شبیه سازی شده سنگی سرآمد است؛ این سنگ را می توان دقیق ترین و استادانه ترین نمونه نسبت به الگوی اصلی خود یعنی «الماس» دانست. کوبیک زیرکونیا آنقدر شبیه الماس است که افراد متخصص نیز در برخی موارد نمی توانند تفاوت آنها را با چشم غیر مسلح از یکدیگر تشخیص دهند و به راحتی آنها را با یکدیگر اشتباه می گیرند!

اما آیا به راستی این دو نمونه سنگ متشابه کاملاً یکسان هستند؟ همانطور که شاید شما نیز بدانید جواب این سؤال منفی است. اما برای روشن تر شدن هرچه بیشتر موضوع، ما در ادامه تلاش خواهیم کرد تا با مقایسه دقیق و قدم به قدم الماس و کوبیک زیرکونیا، ۸ تفاوت اصلی آنها را برای شما مشخص گردانیم. بدین ترتیب شما با داشتن تعریف کامل تری از این دو سنگ قادر خواهید بود که در خرید جواهرات برای خود یا عزیزانتان به انتخابی متناسب با اولویت ها و نیازهایتان دست یابید.

 

۱ منشاء کوبیک زیرکونیا و الماس:

سنگ الماس را می توان هم به شکل طبیعی و هم به شکل مصنوعی به دست آورد. البته الماس های معدنی گران تر و در مقابل الماس های مصنوعی ارزان تر هستند. الماس های مصنوعی در آزمایشگاه تولید می شوند. آنها از نظر شیمیایی، اپتیک و در شکل ظاهری شان کاملاً مشابه الماس های معدنی هستند. بایستی توجه داشت که الماس های مصنوعی، الماس واقعی هستند و تنها تفاوت شان با الماس های معدنی یا طبیعی آن است که در آزمایشگاه پدید آمده اند.

الماس تیلور-برتون

سنگ های کوبیک زیرکونیا نیز درست مانند الماس های مصنوعی در آزمایشگاه ساخته می شود. اما کوبیک زیرکونیا بر خلاف الماس مصنوعی یک بدل شبیه سازی شده از الماس است. در واقع کوبیک زیرکونیا بطور ظاهری کاملاً مشابه الماس است اما در دیگر خصوصیات شباهتی کمی با الماس دارد. علت این موضوع از نظر شیمیایی آن است که سنگ الماس از عنصر کربن ساخته شده است؛ در حالیکه سنگ کوبیک زیرکونیا از اکسید زیرکونیم به دست می آید.

 

۲ – تفاوت استحکام الماس و سنگ کوبیک زیرکونیا

همانطور که می دانید، الماس سخت ترین ماده ای است که به طور طبیعی در جهان وجود دارد. در تست سختی، امتیاز الماس ۱۰ از ۱۰ تعیین شده است. اما کوبیک زیرکونیا نیز در تست سختی چیزی حدود ۸ تا ۸٫۵ امتیاز به دست آورده است. به همین دلیل، از لحاظ ضریب استحکام می توان سنگ کوبیک زیرکونیا را یکی از نزدیک ترین سنگ ها به الماس دانست.

البته الماس ها بسیار سخت خراش بر می دارند و هرگز خرد نمی شوند. آنها بی نهایت مقاوم هستند بطوریکه تنها یک الماس دیگر می تواند یک الماس را تخریب کند. پس اگر قرار است جواهری بطور روزمره و مداوم پوشیده شود انتخاب الماس بهتر خواهد بود. به طور مثال حلقه ازدواج یا نامزدی که الماس نشان باشند برای آنکه به درخشش خود ادامه دهد به مراقبت کمتری نیاز دارد و به همین علت می توانند هر روز و در هر فعالیتی پوشیده شوند.

کوبیک زیرکونیا نیز سنگ بسیار سختی به حساب می آید. اما نسبت به الماس کمی راحت تر آسیب می بیند و در مواردی خاص ممکن است که خراش بر دارد. برای حفظ درخشندگی سنگ کوبیک زیرکونیا به مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز است اما با کمی توجه بیشتر شما به راحتی می توانید از کوبیک زیرکونیا به جای الماس استفاده کنید. برای مثال اگر شما جواهری با نگین کوبیک زیرکونیا دارید بهتر است که آن را بیشتر در مناسبت های ویژه و مهمانی های خود به تن بیاندازید تا جلوه آن برای سالهای طولانی حفظ گردد.

 

۳ رنگ:

رنگ الماس

در حوزه سنگ های الماس، بی رنگ بودن به علت کاهش ناخالصی، کمیابی و زیبایی هر چه بیشتر سنگ به قیمت آن می افزاید. رنگ الماس با همین مقیاس در یک جدول نمره دهی از D (کمترین ناخالصی- کاملاً بی رنگ) تا Z (بیشترین ناخالصی – زردرنگ) تفکیک می شود. در بازار شما می توانید این درجات مختلف رنگی الماس ها را تهیه کنید. نمره D ارزشمندترین الماس از لحاظ رنگی خواهد بود. اغلب هر درجه تغییر نمره رنگ، تغییر به شدت زیادی را در قیمت الماس به وجود می آورد.

رنگ کوبیک زیرکونیا

در مقابل از آنجا که کوبیک زیرکونیا در آزمایشگاه به دست می آید سازندگان آن می توانند تا حد زیادی رنگ محصول نهایی را کنترل کنند. سنگ های کوبیک زیرکونیا در اکثر موارد مشابه سنگ های الماس با نمره D و بی رنگ هستند. هر سنگ کوبیک زیرکونیا ظاهر بی رنگ بهترین نمونه الماس را با خود همراه دارد که می تواند همچون الماس چشم ها را به خود خیره می کند.

در اینجا به الماس های رنگی نیز می توان اشاره داشت. الماس های رنگی (به خصوص رنگ های قرمز، صورتی، سبز و آبی) اغلب بسیار گران قیمت هستند و هزینه تهیه آنها از وسع بسیاری از مصرف کنندگان بیشتر است. اما به عکس این الماس ها، سنگ های کوبیک زیرکونیمِ رنگی بسیار در دسترس، از نظر قیمتی مناسب و در عین حال شیک و برازنده هستند.

 

۴ مقایسه شفافیت االماس و کوبیک زیرکونیا :

اگر شما یک الماس بی رنگ را انتخاب کرده باشید، درجه شفافیت عاملی اساسی در تعیین ارزش سنگ خواهد بود. الماس ها با درجات متفاوتی از شفافیت به دست می آیند که شامل الماس های خالص تا الماس های ناخالص می گردد.

واضح است که الماس های خالص گران ترین نمونه الماس هستند؛ چراکه به دست آوردن و یا کشف انها بسیار سخت است. در واقع می توان گفت که اکثر الماس ها با خود ناخالصی دارند. حتی الماس های خالص نیز دارای مقادیر کمی از ناخالصی در ترکیب خود هستند.

اما سنگ کوبیک زیرکونیا همواره از شفافیت مثال زدنی برخوردار است و در تمامی موارد به طور خالص تهیه می شود. به همین علت نیز یکی از راه هایی که جواهرشناسان می توانند الماس ها را از سنگ کوبیک زیرکونیا تشخیص دهند عامل ناخالصی است. سنگ کوبیک زیرکونیا هیچ گونه ناخالصی ندارد. در مقابل انواع الماس حتی نمونه های خالص آن از میزانی ناخالصی برخوردار هستند. نواقص حاضر در الماس راهی برای تشخیص اصالت آن هستند. اما هیچ الماسی نمی تواند به شفافیت ممتاز سنگ کوبیک زیرکونیا دست یابد.

 

۵ پراکندگی (پاشش) این دو سنگ:

عامل پراکندگی به سطح «آتشی» که سنگ نشان می دهد مربوط است. سطح آتش را می توان میزان توانایی سنگ در شکستن نور به طیف های مختلف رنگیِ رنگین کمان تعریف کرد. این عامل شدت درخشش و تلألو الماس را مشخص می کند و به آن تابناکی منحصر فردی را که از هر الماس می شناسیم می بخشد.

در طول تاریخ الماس ها همواره از لحاظ کیفیت شان در شکستن نور و بازی با آن ارزش گذاری شده اند. از نظر شیمیایی انواع مختلف الماس بطور میانگین از نرخ پاشش (پراکندگی) حدود ۰٫۰۴۴ برخوردار هستند.

اما کوبیک زیرکونیا از نرخ پاشش بیشتری نزدیک به ۰٫۰۶۶ برخوردار است. این موضوع باعث شده است که کوبیک زیرکونیا وقتی در برابر نور قرار می گیرد پدیده مشهور به «تأثیر رنگین کمانی» را موجب گردد – حتما پیش آمده که در یک شب مهمانی با تکان خوردن انگشتری زیر نور سالن نورهای رنگین کمان را بر دیوارها یا بر سقف مشاهده کنید.

این یکی دیگر از تفاوت های مشهور بین الماس و کوبیک زیرکونیا است. تشدید پاشش در اندازه های کوچک سنگ به سختی قابل تشخیص است اما وقتی قیراط و اندازه سنگ کوبیک زیرکونیا افزایش یابد این پدیده هر چه بیشتر به چشم می آید. بطور خلاصه می توان گفت که قطعات کوچک تر کوبیک زیرکونیا از آنجا که طیف های رنگی کمتری را از خود ساطع می کنند به انواع الماس شبیه تر هستند. اما بزرگ تر شدن اندازه سنگ کوبیک زیرکونیا می تواند تلألو منحصر به فردی را به جواهر شما ببخشد.

 

۶ شاخص انکسار در الماس به چه صورت است؟

شاخص انکسار به زاویه ای که نور به سنگ وارد می گردد اطلاق می گردد. درخشندگی خاص جواهر شما از آنجا که نور درون سنگ شکسته و پس از آن بازتاب می شود پدید می آید. وقتی از شاخص انکسار صحبت می شود در واقع منظور آن است که نور چگونه (و به چه میزان) از سنگ بازتاب می یابد.

انکسار در کوبیک زیرکونیا

شاخص انکسار کوبیک زیرکونیم ۲٫۱۵ تا ۲٫۱۸ می باشد. در حالیکه شاخص انکسار الماس کمی بیشتر و در حدود ۲٫۴۲ است. با وجود اینکه هر دو سنگ درخشش قابل توجهی دارند می توان گفت که عمق درخشندگی الماس در مقایسه با کوبیک زیرکونیوم بیشتر به چشم می آید. در واقع کوبیک زیرکونیوم نمی تواند به اندازه الماس نور را در خود نگاه دارد.

بدون شک درخشندگی الماس حتی در میان تمامی دیگر سنگ های قیمتی منحصر به فرد است. اما سنگ های خوش ساخت کوبیک زیرکونیوم نیز می توانند در این زمینه با توجه به نزدیکی ضریب انکسارشان جایگزینی قابل قبول و مورد پسند باشند.

 

۷ تراکم این دو سنگ:

کوبیک زیرکونیا از تراکمِ ترکیب بالاتری نسبت به الماس برخوردار است. این موضوع به میزانی موجب سنگین تر شدن سنگ کوبیک زیرکونیا نسبت به الماس می گردد. در واقع قیراط (وزن) یک سنگ الماس و یک سنگ کوبیک زیرکونیا که هم اندازه نیز باشند، با یکدیگر تفاوت می کند. برای نمونه یک سنگ کوبیک زیرکونیای ۱ قیراطی حتماً از نظر اندازه ای کوچک تر از یک الماس ۱ قیراطی خواهد بود.

 

۸ – تفاوت کوبیک زیرکونیا و الماس از لحاظ ارزش:

 

در نهایت شاید بتوان مهم ترین مزیت کوبیک زیرکونیا را قیمت بسیار مناسب و دسترس پذیری فراوان آن نسبت به انواع الماس دانست.

یک قطعه الماس ۱ قیراطی به نمره رنگ D و از نوع خالص برای شما چیزی در حدود ۱۰ هزار دلار هزینه دارد! در حالیکه یک قطعه کوبیک زیرکونیای ۱ قیراطی با ساخت بسیار خوب نهایتاً در حدود ۲۰ دلار تمام می شود. نرخ قیمت بر قیراط الماس و کوبیک زیرکونیا آنقدر با یکدیگر تفاوت دارد که مقایسه آنها از این منظر کاری بیهوده خواهد بود؛ بدون شک برای کسی که می خواهد خریدی به صرفه و اقتصادی داشته باشد کوبیک زیرکونیا مناسب ترین پیشنهاد است.

 

بین الماس و کوبیک زیرکونیا کدام بهتر است؟

پیش از هر چیز بایستی توجه داشت که از لحاظ مالی و اقتصادی، سنگ های کوبیک زیرکونیا با وجود داشتن عملکردی مشابه انواع الماس، بسیار مقرون به صرفه هستند. توجیه پذیری مالی بسیار متناسب این سنگ را به یکی از پرکاربردترین سنگ ها در صنعت جواهر سازی بدل کرده است و همچنین اکثریت افراد را نیز در سرتاسر دنیا به خوبی پذیرای خود کرده است.

اما از لحاظ مسائل آتیه ای و سرمایه گذاری الماس ها از ارزش بیشتری برخوردار هستند. چرا که با تأمین هزینه گزاف خرید الماس شما می توانید به جواهر خود همچون یک پس انداز بلندمدت نیز نگاه کنید. در برخی موارد به علت قیمت بالا الماس ها را از نسلی به نسل دیگر در قالب هدیه عروسی یا ارثیه فرزندان منتقل ساخته اند. به طور خلاصه مشکل اساسی انواع الماس قیمت بسیار بالای آنها است.

بنابراین انتخاب کوبیک زیرکونیا برای زینت بخشی جواهرآلات شما، از این نظر بسیار منطقی و عقلانی خواهد بود. همانطور که در بالا توضیح داده شد کوبیک زیرکونیا در عین داشتن ظاهر و زیبایی بسیار نزدیک به الماس (همراه با عواملی چون شفافیت، پاشش، استحکام و …) از نظر اقتصادی نیز بسیار بهینه می باشد و به مدیریت هزینه های مالی خانواده و یا فرد کمک می کنند. به طور خلاصه می توان گفت که سنگ های کوبیک زیرکونیوم برای شما زیبایی چشم نواز را همراه با صرفه جویی اقتصادی به ارمغان می آورند.

به یاد داشته باشید که ورای تمامی مسائل مادی، هر سنگ از ارزشی احساسی و عاطفی برخودار است که بیش از هرچیز به خاطرات و کارهایی مربوط می گردد که ما در طول روز با به تن داشتن آنها انجام می دهیم. این موضوع از  هر چیز دیگری اهمیتی بیشتر دارد.

سنگ های کوبیک زیرکونیوم با امکان تهیه راحت و ارزانی قیمت خود می توانند هرچه بیشتر در کنار شما این خاطرات را به بار آورند. گالری ساعت چی با در نظر داشتن این اتفاق مهم تلاش کرده است تا در طی سال ها فعالیت حرفه ای خود مجموعه ای متنوع، زیبا و به روزی از این سنگ ها را برای شما گرد هم آورد؛ بطوریکه حقیقتاً می توان گفت که بخشی از شهرت گالری ساعت چی به کاربرد فراوان سنگ های کوبیک زیرکونیوم در ساخت انواع جواهرآلات آن باز می گردد.

در پایان آرزومندیم که با تلاش خستگی ناپذیر گالری ساعت چی در تهیه و عرضه انواع مختلف سنگ زیرکونیوم در لحظات شادی شما نقش هر چند کوچکی را ایفا کرده باشیم.