اگر قصد دارید در شغل طلافروشی کار خود را شروع کنید، اگر می خواهید در بازار قطعه ای طلا بخرید و نیازمند اطلاعات هستید و یا اگر می خواهید به صورت آنلاین معاملات طلا انجام دهید، این مطلب به شما کمک می کند تا در مورد اصطلاحات گسترده ای که توسط جواهرفروشان استفاده می شود، آگاهی پیدا کنید. آشنایی با اصطلاحات بازار طلا باعث می شود از فردی ناآگاه به شخصی حرفه ای تبدیل شده که برای هدف خود از جزئیات نیز خبر دارد.
مشاهده و خرید انواع طلا از گالری ساعتچی
برای انواع طلا از چه اصطلاحاتی استفاده می شود؟
شاید به گوش شما تنها نام سکه و شمش خورده باشد یا در مواردی نام طلای آب شده را نیز شنیده باشید؛ اما در بازار طلافروشی اصطلاحات بسیار گسترده ای وجود دارد که به توضیح آن ها می پردازیم.
۱- طلای آب شده
طلای آب شده همان طلایی است که قبلا استفاده شده و برای وارد شدن دوباره به زنجیره بازار، آن را در کوره های حرارتی ذوب کرده و دوباره به شکل مکعبی یا مفتولی، قالب گیری می کنند. کاربرد این نوع طلا در بیشتر موارد، سرمایه گذاری است؛ اما در بعضی موارد برای ساخت زیورآلات نیز استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: برای سرمایه گذاری طلای آب شده بهتر است یا سکه؟
۲- شمش طلا
قطعه ای است که از طلای خالص ساخته شده و عیار آن ۹۹۵ می باشد. در بازار های جهانی، شمش های طلا با استاندارد های یکسانی تولید می شوند؛ به همین دلیل می توان از آن ها برای معاملات بین المللی استفاده کرد. شمش طلا در وزن های ۰٫۳ گرم تا ۱ کیلوگرم تولید می شود.
بیشتر بخوانید: نکات مهم در مورد شمش طلا
۳- سکه طلا
شکل ظاهری آن معمولا دایره ای از جنس طلا است که توسط بانک مرکزی ایران یا بعضی تولیدکنندگان خصوصی تولید می شوند. دارای وزن های بسیار متنوعی بوده که روی پلمپ سکه به همراه عیار آن نوشته می شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت سکه امامی و بهار آزادی چیست؟
۴- طلای خام
این اصطلاح معمولا در بازار به دو مفهوم اشاره دارد؛ در بعضی مواد به طلایی که هنوز نرم و دست نخورده است و تازه از معدن استخراج شده گفته می شود. اما در بازار در بیشتر موارد منظور از طلای خام همان طلای آب شده است که روی آن ساختی انجام نشده است.
بیشتر بخوانید: طلای خام چیست؟
۵- طلای بدون اجرت
همانطور که از نامش پیداست، طلای بدون اجرت طلایی است که هنگام خرید آن مبلغی را به عنوان اجرت ساخت قطعه پرداخت نمی کنید؛ مانند طلای آب شده که در ایران کاملا بدون اجرت به فروش می رسد. همچنین طلای دست دوم در یکسری موارد بدون اجرت و در باقی موارد به شکل طلای کم اجرت به فروش می رسد.
۶- طلای ساخته شده
طلایی است که بر اساس نیاز مشتری توسط طلاساز در طلافروشی یا کارگاه های تخصصی در شکل و طرح خاص ساخته می شود. معمولا محاسبه قیمت طلای ساخته شده در انتهای کار مشخص می شود؛ کیفیت و وزن طلای به کار رفته در قیمت نهایی موثر است.
۷- طلای شاخص
طلایی است که به عنوان راهنما استفاده می شود؛ به این معنی که هر زمان در سنجش عیار طلا دچار تردید شده از طلای شاخص می توانید استفاده کنید. قطعه طلای مورد نظر را با طلای شاخص مقایسه کرده و می توانید از عیار آن اطمینان حاصل کنید؛ زیرا عیار طلای شاخص ثابت و مشخص است.
۸- طلای خارجی
بخشی از طلاهایی که در بازار وجود دارد توسط سازنده هایی در خارج از کشور ساخته شده و بعد به ایران وارد شده اند که به آن ها طلای خارجی گفته می شود. از ویژگی های آن ها می توان گفت توسط طراحان خارجی ساخته شده اند و اجرت بیشتری دارند. بیشتر طلای خارجی در ایران از هند و ایتالیا وارد می شوند.
۹- طلای شکن
وقتی که طلایی از کوره خارج شد و دمای آن کاهش یافت، اگر حالت شکنندگی داشته باشد به آن طلای شکن می گویند. دلیل این اتفاق ناخالصی های موجود در طلا می باشد. به طور معمول این مدل از طلا ها دوباره به چرخه ذوب وارد می شوند تا ناخالصی های آن ها برطرف شوند.
۱۰- طلای شرطی
این اصلاح بین طلافروشان در حالتی استفاده می شود که عیار طلا مشخص نباشد؛ با عبارت طلای شرطی روند معامله سریع تر پیش می رود تا در نهایت وقتی عیار طلا در ری گیری مشخص شد، معامله به انتها رسیده و انجام شود.
۱۱- طلای متفرقه
به طلایی می گویند که یکبار استفاده شده و پس از آن به طلافروش فروخته می شود. به طلای متفرقه طلای دسته دوم نیز گفته می شود که مانند طلای دست دوم به طور معمول برای آن اجرت ساخت در نظر نمی گیرند. نکته مهم این است که طلا فروش تشخیص می دهد آیا طلا نو بوده یا متفرقه است.
۱۲- طلای ریزشی
هنگامی که طلا در کارگاه طلاسازی ساخته می شود، قسمتی از وزن کل طلای خام بکار رفته کم می شود. به میزان طلای کم شده اصطلاحا طلای ریزشی می گویند. مقدار آن در مقایسه با وزن کل کم بوده اما قیمت همان مقدار کم هم در ایران قابل توجه می باشد.
۱۳- مصنوعات طلا
هر نوع وسیله ساخته شده از جنس طلا از کالای تزئینی گرفته تا زیورآلات را مصنوعات طلا می گویند؛ مواردی را که فقط روکش طلا هم دارند را شامل می شود. مصنوعات طلایی که اصل باشند، کد شناسایی داشته که بیان کننده مشخصات شرکت سازنده بوده و همچنین عیار طلا و رنگ آن نیز قید می شود.
۱۴- مسکوکات طلا
سکه هایی را که با تائیدیه بانک مرکزی هر منطقه یا هر کشور ساخته می شود را مسکوکات طلا می گویند. مسکوک که حالت مفرد مسکوکات است به سکه های فلزی گفته می شود که تحت نظارت بانک مرکزی به عنوان پول خرد تولید شده اند گفته می شود. این روزها خیلی کاربرد ندارد، زیرا ارزش ریالی آن ها بسیار کم است.
۱۵- طلای انگ شده
به طور معمول روی طلا کد انگ زده می شود تا نشان دهنده اصالت و عیار آن باشد؛ به طلایی که این کد روی آن باشد، طلای انگ شده می گویند. هنگام خرید، توجه به این کد می تواند به شما کند تا از اعتبار طلایی که قصد خرید آن را دارید مطمئن شوید.
۱۶- طلای سفید
طلای در حالت طبیعی رنگ زرد دارد؛ اگر با عناصری نظیر پالادیوم، رودیوم، روی و نقره ترکیب شود، آلیاژی بدست می آید که رنگ آن سفید است. به این آلیاژ سفید بدست آمده طلای سفید گفته می شود که به خاطر زیبایی خیره کننده خود در ساخت جواهرات طرفداران بسیاری دارد.
بیشتر بخوانید: طلای سفید چیست؟
واحد های اندازه گیری مربوط به طلا
- مثقال طلا: این واحد برای اندازه وزن طلا در ایران و یک سری کشور های عربی رواج دارد. هر یک مثقال، مقدار آن برابر است با ۴٫۶۰۸ گرم طلا با عیار ۱۷ و ۴٫۳۳۱ گرم با طلا ی ۱۸ عیار. منظور از تغییر مثقال در بازار ایران این است که قیمت یک مثقال طلای ۱۸ عیار در بازار تغییر خواهد کرد.
- سوت طلا: یک میلی گرم واحد وزن طلا را که کمترین واحد اندازه گیری طلا است را سوت می گویند. به بیانی دیگر، هر ۱۰۰۰ سوت برابر است با یک گرم. واحد سوت را هنگام فروش طلا و همچنین در معاملات طلای آبشده مورد استفاده قرار می دهند.
- انس طلا: واحد اونس یا انس جهانی را برای اندازه گیری فلزاتی که ارزش بالایی دارند مورد استفاده قرار می دهند. هر ۳۱٫۱۰۳۴ گرم از فلز گرانبها را یک انس تروا می گویند. وقتی می گویند انس تغییر کرده است به معنی این است که قیمت انس طلا در جهان تغییر یافته است.
- قیراط: واحد قیراط را برای اندازه گیری سنگ های گرانبها نظیر الماس و یاقوت استفاده می کنند و برای طلا از آن استفاده نمی کنند. هر قیراط معادل ۰٫۲ گرم بوده و اگر برای شما جالب باشد که بخواهید با طلا مقایسه کنید، هر یک قیراط وزنی برابر با ۲۰۰ سوت دارد.
- عیار طلا: برای سنجش خلوص آلیاژ طلا و دیگر فلز های گرانبها از واحد عیار استفاده می شود. واحد کامل عیار را معمولا از ۲۴ یا ۱۰۰۰ بیان می کنند؛ به این معنی که هر چقدر عیار بیشتر باشد طلا خالص تر و نرمی آن بیشتر است. در ایران معمولا طلا با عیار ۱۸ در بازار وجود دارد. در واقع عیار استاندارد ایران ۱۸ می باشد که در آن ۷۵ درصد طلای خالص استفاده شده و ۲۵ درصد باقی مانده فلزاتی هستند که برای استحکام و رنگ به طلا اضافه می شوند.
- عیار پس: در بازار طلافروشان اگر عیار طلا از ۷۵۰ یا ۱۸ کمتر باشد، به آن عیار پس می گویند که معمولا برای معامله طلای آب شده از این اصطلاح استفاده می شود.
- عیار سنجی: همانطور که از نام آن مشخص است، عیار سنجی یعنی روش یا روش هایی که می توان با آن عیار یک قطعه طلا را سنجش کرد. سنگ محک، اسید تیزابی و ری گیری از جمله این روش ها هستند. عیار سنجی باید توسط یک متخصص انجام شود تا هیچگونه آسیبی به خود قطعه طلا وارد نشود.
- انگ طلا: انگ یا آنگ همان کدی است که روی طلای آب شده یا دیگر انواع طلا توسط آزمایشگاه ری گیری ثبت می شود. این کد همانند شناسنامه یک قطعه طلا است که مشخصات آن را ذکر کرده و نشان دهنده اعتبار طلاست؛ طلای بدون کد انگ، گاهی می تواند نشان دهنده تقلبی بودن قطعه طلا باشد.
بیشتر بخوانید: واحد های اندازه گیری طلا
اصطلاحات مورد استفاده در طلاسازی
طلا سازی شغل جالبی است که تعریف آن از استخراج از معدن شروع می شود و به ویترین های طلا فروشی ها ختم می شود. در ادامه مهمترین واژه هایی که در طلاسازی استفاده می شود را برای شما تعریف کرده و می گوییم چه کاربردی دارند.
|
اصطلاحات طلاسازی |
توضیحات |
|
ترازوی زرگری |
این ترازو دقت بسیار بالایی دارد که در مکان هایی که با طلا کار دارند، معمولا از آن استفاده می شود، مانند طلافروشی ها و کارگاه های طلا سازی. واحد های گرم، کیلوگرم، قیراط، اونس و سوت را می توان با آن اندازه گیری کرد.
|
|
ری گیری طلا |
آزمایشی را که با دقت بسیار بالا عیار طلا را مشخص می کند، ری گیری می گویند. برای انجام آن قطعه ای از طلا بریده شده و ذوب می شود؛ بعد از مرحله اسید کاری، عیار آن به طور دقیق محاسبه می شود.
|
|
ریژه |
به قالب هایی که در آن ها طلای مذاب ریخته می شود، ریژه می گویند. کف ریژه معمولا کد های انگ وجود دارد که زمانی طلا در آن باشد، کد انگ روی آن زده می شود. قالب های ریژه جنس ها می توان چدن یا گرافیت باشد. |
|
بوته ذوب طلا |
ظرفی که در آن طلا ذوب می شود، بوته ذوب طلا نام دارد. این ظرف ها مقاومت بسیار بالایی حتی در برابر نقطه جوش طلا از خود نشان می دهند و دمای بسیار بالای طلای مذاب نمی تواند دوام آن ها دچار اختلال کند. در گذشته جنس این ظرف ها سرامیکی بود، اما این روز ها از جنس آلیاژی است که از گرافیت، کوارتز، فولاد و چدن ساخته شده است.
|
|
آبکاری طلا |
اگر یک لایه نازک از جنس طلا روی یک سطح فلزی از جنس نقره یا پلاتینیوم کشیده شود به آن آبکاری طلا گفته می شود. از این روش برای ساخت زیورآلاتی با قیمت مناسبتر از طلای خالص استفاده می شود. البته گاهی ممکن است قیمت آن بیشتر هم شود. تشخیص این مدل جواهرات گاهی سخت بوده و افراد مبتدی به اشتباه می افتند.
|
|
قالکاری طلا |
اگر فلزات با ارزش و قیمتی از بازیافت ضایعات به دست بیاید، به آن قالکاری گفته می شود. طلای بدست آمده از این روش توسط طلاسازان وارد چرخه بازار می شود. از وسایلی که برای قالکاری مورد نیاز است می توان کوره، وسایل ایمنی و اسید های شیمیایی را نام برد.
|
|
مخراج کاری |
به هنری گفته می شود که سنگ قیمتی را روی یک قطعه یا پایه با ارزش قرار می دهند، به طوری که از مواد شیمیایی استفاده نشده و این هنر ظریف مخراج کار است که طوری پایه را طراحی کند که سنگ به بهترین نحو و امن ترین حالت روی آن قرار بگیرد. یک مخراج کار باید بداند که ویژگی های خاص هر سنگ چیست و با آن چه رفتاری داشته باشد تا سنگ آسیب نبیند.
|
|
سنگ اتمی |
نوعی سنگ درخشان و براق است که به علت شباهت زیاد آن به برلیان، گاهی افراد در تشخیص آن به اشتباه می افتند. در واقع سنگ اتمی نوعی سنگ دست ساز و ارزان قیمت است که به عنوان سنگ تزئینی از آن در جواهرسازی استفاده می شود. بهتر است روش تشخیص سنگ اتمی از برلیان را بشناسید تا از شما در هنگام خرید آن کلاه برداری نشود و قیمت گزافی از شما دریافت نکرده در قبال سنگ اتمی داده باشند.
|
|
سنگ محک |
سنگی است به رنگ سیاه و از جنس سیلیسیم و کوارتز که از آن برای سنجش عیار طلا استفاده می کنند. احتمالا نام سنگ محک را به همراه تیزاب سلطانی شنیده باشید که همان اسید نیتریک است. برای عیارسنجی ابتدا طلا روی سنگ کشیده سپس به مقدار بسیار کم تیزاب روی اثر به جا مانده روی سنگ می ریزند. اگر اثر طلا ناپدید شد، معنای آن این است که قطعه مورد نظر یا طلا نیست یا عیار آن خیلی کم است.
|
|
تیزاب سلطانی |
همان اسید نیتریک است که از خانواده محلول های خورنده بوده و طلا و پلاتین را در خود حل می کند. از آن برای سنجش عیار طلا استفاده می کنند. برای اینکه به سیستم تنفسی شما آسیب نبیند، هنگام کار با این اسید بسیار قوی باید نکات ایمنی را رعایت کنید.
|
|
آلیاژ طلا |
به محصول حاصل از ترکیب شدن میزان دقیقی طلا با فلزاتی نظیر نقره و پلاتین، آلیاژ طلا می گویند. طلا فلزی نرم بوده که برای استحکام بخشیدن به آن و خاصیت چکش خواری به آن فلزات دیگری اضافه می شود. هرچه میزان فلز اضافه شده بیشتر باشد، استحکام قطعه بیشتر می شود، اما از درصد خلوص و عیار طلا کم می شود.
|
اصطلاحات طلافروشی
آشنایی با این اصطلاحات می تواند به شما در هنگام خرید و فروش زیورآلات یاری رساند. در ادامه آن ها را برای شما توضیح داده ایم.
بنکدار طلا
به عمده فروشی که در مقادیر بسیار زیاد مثلا چند کیلوگرم از تولید کنندگان و سازندگان، طلا تهیه کرده و فروشنده های جزئی از آن ها طلا خریداری کرده، بنکدار گفته می شود. در واقع بنکداران کسانی هستند که در بازار ایران بین تولیدکنندگان و فروشندگان طلا ارتباط برقرار می کنند. افراد در این حوزه شغلی در روند فروش طلا و تنظیم قیمت ها در بازار تاثیر گذارند.
خرده فروش طلا
افرادی که طلا را به صورت تک با وزن های معمولا کم در مغازه های طلا فروشی یا آنلاین، به دست مشتری می رسانند، خرده فروش نامیده می شوند.
کیفی طلا
کیفی به کسی گفته می شود که طلا را از بخش های تولید کننده به دست فروشنده ها در بازار های محلی می رسانند. به آن ها کیف بر طلا نیز گفته می شود. البته ناگفته نماند که امروزه جابه جایی طلا با روش های امن تر فیزیکی و یا حتی در معمالات آنلاین انجام می شود.
اجرت طلا
مبلغی است که به عنوان هزینه ی ساخت طلا و دستمزد سازنده پرداخت می شود. مقدار آن به جزئیات کار و طراح آن و همچنین میزان سودی که فروشنده در نظر دارد بستگی دارد. در مواردی یک مقدار ثابت داشته یا گاهی همراه با تغییر قیمت طلا، مقدار اجرت نیز تغییر می کند.
فاکتور طلا
به سندی از طلا گفته می شود که فروشنده هنگام خرید طلا آن را همراه قطعه به خریدار تحویل می دهد؛ در آن مشخصات طلا از قبیل وزن، عیار، قیمت نهایی، اجرت، مالیات و مشخصات فروشنده و خریدار در آن ذکر می شود. فاکتور نشان دهنده اصالت طلا بوده و بدون آن فروش طلا سخت است که این مورد نشان دهنده اهمیت فاکتور طلا می باشد.
اصطلاحات رایج در معاملات طلا
معاملات طلا به دو شکل انجام می شود؛ در بیشتر موارد در بازار ها به صورت حضوری مردم به معامله طلا می پردازند، در موارد دیگر معامله ها به صورت آنلاین انجام می شود. در هر دو مورد فرقی ندارد که حجم معامله در چه اندازه ای باشد؛ بهتر است با واژه های مربوط به آن آشنا باشید تا آگاهانه وارد این حوزه شوید.
|
اصطلاحات معاملات طلا |
تعریف |
|
گواهی سپرده طلا |
این سند برای فردی صادر می شود که صاحب یک قطعه طلای با ارزش است. داشتن گواهی سپرده طلا به معنی این است که حتما نیازی نیست طلا را در گاوصندوق خانه نگهداری کنید؛ این گواهی را می توان مستقیم از بورس تهیه کرد و یا از صندوق های سرمایه گذاری طلا دریافت کرد. گواهی سپرده شمش طلا نیز توسط این مراکز صادر می شود.
|
|
اسپرد طلا |
به تفاوت قیمت خرید و فروش طلا، اسپرد گفته می شود. شاید برای شما سوال باشد این تفاوت قیمت چگونه اتفاق می افتد؛ در جواب باید گفت بر اساس شرایط بازار و مدت زمان سپری شده می توان آن را تعیین کرد.
|
|
اسپرد شمش طلا |
اختلاف قیمت خرید شمش با فروش آن در بازار را اسپرد شمش طلا می گویند. اختلافی است که بین تابلوی مغازه ها و صرافی ها وجود دارد.
|
|
اجرت طلابه |
این اصطلاح در مورد هزینه ای است که برای نگهداری و حفاظت طلا پرداخت می کنید. مقدار آن به طور معمول برای یک سال و با در نظر گرفتن وزن طلا حساب می شود.
|
|
حباب طلا |
همانطور که از نامش پیداست نشان دهنده قیمتی از طلا ست که واقعی نیست؛ این حباب می تواند مثبت یا منفی باشد. بر اساس شرایط و سیاست های جهانی، زمان هایی است که قیمت طلا با ارزش واقعی آن تناسب ندارد، در این شرایط از اصطلاح حباب طلا استفاده می کنند.
|
|
وام طلا |
یکسری از بانک ها نظیر ملی، کارگشایی، ملت و رسالت در ازای قرار دادن یک قطعه طلا به عنوان ضمانت در بانک مذکور به شما وام می دهند که به آن وام طلا گفته می شود.
|
|
معاملات فردایی طلا |
به معامله ای گفته می شود که در پایان روز کاری انجام شده و در آن بر اساس پیش بینی های قیمت طلا تصمیم گیری انجام می شود. این نوع معاملات در حجم های بالا شوکی بزرگ را وارد بازار می کند که در ایران جرم است.
|
|
استاندارد طلا |
هر کشوری برای یکسان بودن شرایط و قابل کنترل بودن آن یک سیستم پولی تعریف می کند که در سطح قانون کشور اعمال می شود. افراد به کمک این سیستم یا همان استاندارد تعریف شده طلا می توانند پول را به طلا و طلا را به پول تبدیل کنند. به عنوان مثال استاندارد هایی برای مسکوکات طلا، ارز ها و شمش های طلا در نظر گرفته شده است.
|
اصطلاحات در مورد قیمت طلا
یکسری اصطلاحات به صورت رایج در میان مردم در مورد قیمت طلا استفاده می شود که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
- قیمت روز طلا: ارزش هر گرم طلا در همان روز مشخص شده و مقدار ثابتی نیست؛ خرید و فروش طلا با قیمت روز آن انجام شده و طلافروش ها موظف هستند این قیمت را جلوی دید مردم قرار دهند.
- قیمت خرید طلا: قیمتی است که طلافروش ها زمان خرید طلا به متقاضیان یا خریدار ها می دهند که میزان آن از قیمت فروش کمتر است.
- قیمت فروش طلا: قیمتی که در زمان فروش طلا توسط فروشنده یا مغازه دار محاسبه می شود که در آن مقادیر سود طلافروش، مالیات و اجرت لحاظ می شود.
- نوسان قیمت طلا: قیمت طلا در هر لحظه تغییر می کند که به آن نوسانات قیمت طلا گفته می شود. از دلایل این اتفاق می توان به شرایط سیاسی، تغییرات قیمت جهانی طلا و یا پدید آمدن حباب طلا اشاره کرد.
- نمودار قیمت طلا: نموداری است که نوسانات قیمت طلا را نشان می دهد و افراد بر اساس آن می توانند قیمت طلا را در روزهای آینده پیش بینی کنند.
- مظنه طلا: مظنه همان قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار است؛ کاربرد آن محاسبه قیمت عیارهای گوناگون توسط فروشندگان طلا می باشد. یعنی طلافروشان برای محاسبه قیمت یک طلای ۲۴ عیار ابتدا عیار آن را توسط تناسب های ریاضی به عیار ۱۷ می رسانند، سپس قیمت را بر اساس مظنه حساب می کنند.
طلای ویترینی چه تعریفی دارد؟
این نوع طلا در ویترین فروشگاه ها در معرض دید عموم قرار می گیرد و فروشنده برای جلوه بیشتر آن از ترئینات خاصی استفاده کرده تا توجه مشتریان را بیشتر به خود جلب کند و نرخ فروش خود را بالا ببرد.
چرا اهمیت دارد که اصطلاحات بازار طلا را بلد باشید؟
در بازار پر طرفدار طلا اصطاحات و واژه های زیادی به صورت روزمره استفاده می شود که هرکدام معنای خاصی دارند و ندانستن آن ها یا برداشت اشتباه از آن ها می تواند به معامله شما آسیب بزند یا حتی اگر شغل شما در این حوزه باشد، می تواند باعث اتمام دوره شغلی شما شود. در این مطلب سعی کردیم بیشتر واژگان رایج را برای شما به صورت کوتاه توضیح دهیم تا یک دید کلی از کلیدواژه های رایج بدست بیاورید.
