آیا تا به حال داستان هری پاتر و سنگ جادو یا هابیت و سفر او در سرزمین ارباب حلقه ها را شنیده اید؟ سنگ های قیمتی، زیورآلات و جواهرات، از زمانی که انسان برای اولین بار روی زمین راه رفت، وجود داشته اند.
البته ساخت زیورآلات در زمان قدیم با امروز بسیار متفاوت بوده است. مردم باستان زیورآلات ساخته شده از پر، استخوان، صدف و سنگریزه های رنگی را می پوشیدند.
این سنگ‌ریزه‌های رنگی، مانند نگین های زیبایی بوده و به علت ماندگاری، مورد تحسین قرار گرفته و به صورت زینتی ساخته میشدند. در گذشته الماس ها محبوب نبودند تا اینکه در حدود سال ۱۳۰۰، مردم اروپا یاد گرفتند که چگونه آنها را تراش داده تا درخشندگی خود را نشان دهند. بسیاری از جواهراتی که امروزه استفاده می شوند، در گذشته به عنوان اشیاء کاربردی ساخته می شدند. مثلا از سنجاق‌ها به عنوان نگهدارنده لباس‌ها در کنار هم، استفاده می کردند. از حلقه ها و آویزها برای مهرهای اولیه و نشانه های شناسایی، رتبه و اقتدار استفاده می شد.
در جوامع اولیه، از جواهرات به عنوان طلسم برای محافظت در برابر بدشانسی و بیماری استفاده می شد. مانند جلیقه نقره ای پرنسس جن از فرودو در داستان های ماجراجویی او در سرزمین میانه محافظت می کرد. حتی امروزه نیز داستان ها و ماجراهای افرادی را می شنویم که مدت ها پیش به واسطه سنگ های قیمتی و جواهرات، شانس و اقبال پیدا کرده اند. از این افسانه‌ها، نماد هایی از جواهرات ساخته می‌شوند، که تصور می‌شود به انسان کنترل بر باروری، ثروت و عشق می‌دهند.
جواهرات بعدها نشان دهنده ارتباط و تعهد انسانی بود. بردگان را وادار می کردند که دستبند بپوشند تا نشان دهند متعلق به چه کسی هستند. حلقه های ازدواج نماد تعهد دو نفر به یکدیگر بود. زمانی در اروپا تنها مقامات ثروتمند و عالی رتبه کلیسا مجاز به پوشیدن سنگ های قیمتی بودند. این نشانه ثروت و قدرت بود. مردم عادی که مایل به تقلید از آنها بودند، باید جواهرات ارزان‌تری می‌پوشیدند. برخی از قبایل آفریقایی هنوز از زیورآلات بزرگ برای لب های خود استفاده می‌کنند و دهان صاحب آن را از حالت عادی درمی آورد تا مردان در جنگ ترسناک تر به نظر برسند و زنان آنقدر زشت به نظر برسند که سایر قبایل نخواهند آنها را بدزدند. آیا زنان آفریقا را با گردن های بلند دیده اید؟ این کار با افزودن هر سال یک حلقه جدید به گردن آنها از دوران کودکی انجام می شود.
با دنبال کردن مسیر تکامل جواهرات از جهان‌های باستانی آفریقا به مدیترانه و سپس اروپا و در نهایت ایالات متحده، می‌توان مشاهده کرد که چگونه جواهرات در طول زمان، تکامل یافته و امروزه در جواهرفروشی‌ها یافت می‌شوند.
ایران و مدیترانه
اولین آثار جواهرات را می توان در تمدن هایی جستجو کرد که در حدود ۴۰۰ تا ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد در مدیترانه و ایران، شکوفا شدند. اینها معمولاً حرزها و مهرهای سنگی ساده بودند. بسیاری از این حرزها و مهرها دارای معانی معنوی، ستاره ها و طرح های گل بودند. جواهرات به خدایان تقدیم شده و برای آرایش مجسمه ها استفاده می شد. مقبره های سلطنتی در سامنر باستان، که قدمت آن به ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد، بزرگترین مجموعه تمام دوران را به ما تحویل داد. آنها مومیایی‌هایی را یافتند که با انواع جواهرات، روسری، گردنبند، گوشواره، حلقه، تاج و سنجاق پوشیده شده بودند.
شاید برایتان جالب باشد:
مصری ها
بعد از آن، مصریان باستان هستند که از تعویذ و طلسم استفاده می کردند. یکی از نقوش رایج، آنخ، نماد زندگی بود. یکی از جواهرات محبوب، که حتی دوباره مد شده است، رشته های متعدد مهره های رنگی مختلف است. مصری ها دستبندهایی را از چندین گونه از سنگ های قیمتی رنگی می ساختند. احتمالاً این نام‌ها را شنیده‌اید، زیرا امروزه هنوز رایج هستند. آمیتیست، کارنلین، فلدسپات سبز و فیروزه ای.
مصریان در جواهرات سلطنتی خود از طلا، نقره، فیروزه، آمیتیست و لاجورد استفاده می کردند. لاجورد با معدنچیان افغانستان معامله می شد. آنها به خاطر منبت های شیشه ای شهرت داشتند.
مصریان قویاً معتقد بودند که رنگ جنبه‌های شخصیتی ما را منعکس می‌کند و در نتیجه نمادسازی رنگ برای مصریان باستان مهم بود.مثلا زرد و طلا با خورشید مرتبط بود و همیشه در تاج ها و زیور آلات فرعون و کاهنانش استفاده می شد.
بحرین
بحرین جزیره ای هموار در خلیج فارس است که در سواحل عربستان سعودی قرار دارد. آنجا جزیره ای اشرافی و ثروت نبود. اما در آن ۱۷۰۰۰۰ محل دفن کشف شده است. باستانی ترین آن نزدیک به ۴۰۰۰ سال قدمت دارد و برخی از آنها به ۳۰۰ سال قبل از میلاد می رسد. اینها مردم عادی با استاندارد زندگی بالا بودند. باستان شناسان به بحرین هجوم آوردند تا دریابند که این مردم چگونه زندگی می کردند. آنها سرهای تبر برنزی، نیزه و حتی یک گلدان ۴۰۰۰ ساله پیدا کردند که ردیابی آن در عمان باستان وجود داشت. اما قدیمی ترین کشف آنها یک گوشواره مروارید و طلای ۴۰۰۰ ساله بود.
یونانیان
یونانی ها نویسندگان پرکاری بودند و اغلب در مورد جواهرات و تأثیر آن بر زندگی روزمره خود صحبت می کردند. تا ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد، جواهرات یونانی غنی و متنوع و نشان دهنده رونق جامعه بود. در ابتدا، یونانی‌ها از نقوش شرقی اقتباس کردند، اما بعداً به دنبال اعتقادات خود به خدایان و نمادها، سبک خاص خود را توسعه دادند. جواهرات یونانی شامل تاج، گوشواره، دستبند، انگشتر، سنجاق سر، گردنبند و سنجاق بود. زنان یونانی گاهی گردنبندهایی با ۷۵ گلدان مینیاتوری آویزان یا بیشتر می پوشیدند. جواهرات آنها طعم شرقی برای سنگ های قیمتی و استفاده اتروسکی از طلا را ترکیب می کرد. اتروسک ها روشی را برای ساختن مهره های ریز طلا به نام دانه بندی کامل کردند.
رومیها
در دوران روم، بیشتر سنگ های قیمتی امروز، کشف شده بودند. اسطوره و جادو، قانون روز بود و با سنگ های قیمتی با احترام رفتار می شد. دستبندهای مچ دست و بالای بازوها و همچنین گردنبندها و جواهرات ساخته شده از سکه های طلا نیز رایج بود.
امپراتوری بیزانس
هیچ امپراتوری سنت غنی تری در جواهرات به اندازه بیزانسی ها یافت نشده است. بیزانسی ها پس از انتقال پایتخت توسط امپراتور کنستانتین به قسطنطنیه در سال ۳۳۰ پس از میلاد، این موقعیت فوق العاده را به ارث بردند. این امپراتوری، عظمت و غنای یونان، مصر، خاور نزدیک و بخش هایی از روسیه و شمال آفریقا را در هم آمیخت و منجر به استفاده از رنگ های غنی و نمادگرایی شرقی شد و تا قرون وسطی ادامه یافت. طرح‌های آنها با تجارت، ازدواج و جنگ، به غرب اروپا منتقل شد. هنر میناکاری که در آن لعاب شیشه ریخته می‌شود و در نقش‌ها یا سلول‌های از پیش لحیم‌شده قرار می‌گیرد و سپس در دمای بالا پخته می‌شود تا لعاب را ذوب کرده و به طرحی دائمی تبدیل شود، در دوره بیزانس رونق گرفت.
هنگامی که روم سقوط کرد، تاریکی بر سرزمین هایی که آنها بر آن حکومت می کردند، فرود آمد. زندگی سخت بود و تجملات مانند جواهرات از زندگی اروپایی ها ناپدید شد. در این زمان، بیشتر ثروت در دست کلیسا بود. در قرن دهم، جهان مقدس از ظرافت‌هایی مانند محراب‌های نگین‌دار بهره می‌برد. در طول جنگ‌های صلیبی، گروه‌هایی از سربازان به سرزمین مقدس سفر کردند و با انبوهی از سنگ‌های قیمتی بازگشتند.
جنگ های صلیبی اولین تجارت واقعی بین شرق و غرب در چندین قرن بود و این امر دنیای جدیدی از تجارت و ارتباطات را گشود. اروپایی ها را در معرض محصولات و ایده های جدید قرار داد و تا امروز که اروپا مهد پرورش برندهای مطرح دنیا می باشد.
